- Տրված կապակցությունները դարձրու հայերեն.
- Քեզի-քեզ
- Կտանիմ-կտանեմ
- Կերթաս-կգնաս
- հյուղակներուն խավարին-մութ խրճիթներին
- դույլերուն մեջ արծաթի-արծաթյա դույլերի մեջ
- Դուրս գրիր լուսնին բնորոշող բառերը: Այդ բառերը կարելի՞ է տեղափոխել մյուս քառատողեր, թե՞ յուրաքանչյուրն իր դերն ունի տվյալ քառատողում. հիմնավորիր պատասխանդ:
Լռիկ լուսին
Գոհար լուսին
Ճերմակ լուսին
Ոչ, ամեն քառատողում այդ բառին բնորշ գործողոթյուն է կատարվում,
օրինակ Ճերմակ լուսինը լույս է բերում մութ խրճիթներում, գոհար լուսինը արծաթե դույլով կաթ է տանում , իսկ վերջին քառատողում լուսինը լռիկ է , որովհետև բանաստեղծի սիրած աղջկանից խոստում չի բերելու։ -
- Բանաստեղծության ո՞ր տողի, ո՞ր բառի մեջ է խտացած հերոսի տրամադրությունը:
Լուսի՛ն, լուսի՛ն, զուր կերթաս - Պատմիր բանաստեղծության հերոսի մասին:
Բանաստեծության հերոսը երիտասարդ սիրահաված պատանի էր, որը
սիրում էր երազել և գիշերները զրուցել լուսնի հետ։ Պատանին անհույս սիրով էր սիրում իր սիրած աղջկան։
ՀԱՍՈՒՆ ԱՐՏ
Արտըս ոսկո՜ւն է…
Նըման բոցերու
Ցորենն է բըռնկեր`
Առանց այրելու:
Արտըս ոսկո՜ւն է…
Երկինքն է կըրակ.
Հողը խորխոլած
Ծըղոտներուն տակ:
Արտըս ոսկո՜ւն է…
Քառաշար հասկեր
Քառաշար սաթով
Արև՛ են հագեր:
Արտըս ոսկո՜ւն է…
Բոռ, մեղու, պիծակ,
Քիստերուն մեջեն
Կ’անցնին զերդ փայլակ:
Արտըս ոսկո՜ւն է…
Մերթ կ’ելլե, հովեն,
Դեղձանիկ մը, թի՛ռ,
Ոսկեծուփ ծովեն:
Օրո՜ր, ոսկո՛ւն արտ,
Օ՜ր տուր, հասո՛ւն արտ,
Գամ ոսկիդ հնձեմ
Մանգաղով արծաթ:
Առաջադրանքներ.
- Փոխաբերությունները բացատրիր.
ա/ Ցորենն է բըռնկեր`
Առանց այրելու:
Շատ հասած ցորենը կրակի նման դեղին է, իսկ երբ քամի է լինում
ասես բոցկլտա։
բ/ Երկինքն է կըրակ։
Ամռվա շոգին երբ արևը ուժեղ վառում է ասես թե երկնքից կրակ թափվի։
գ/ Քառաշար սաթով
Արև՛ են հագեր:
Ցորենի հասած հասկերը այնքան դեղին են որ հեղինակը համեմատում է արևի հետ։
- Փորձիր պատճառաբանել «արտս ոսկուն է» արտահայտության անընդհատ կրկնությունը:
Արտը լավ հասունացել էր և այնքան դեղին էր, որ նման էր ոսկու և հեղինակը հպարտ շեշտում է դա։
Բանաստեղծությունից մեջբերումներով ցույց տուր, թե ո՛ր գույնն է գերիշխում այնտեղ, ինչով է դա պայմանավորված:
Այս բանաստեղծության մեջ գերիշխում է ոսկեգույնը որովհետև
արտը հասունացած վիճակում դեղին գույն ունի և նման է ոսկու ։
- Եվս մեկ անգամ կարդա բանաստեղծությունը. շարժում նկատեցի՞ր, ո՞ր բառն է օգնել շարժում ստեղծելուն:
Մերթ կ’ելլե, հովեն
Արտը հովից օրորվում է և նմանվում է ոսկեծուփ ծովի։
- Ի՞նչ տրամադրություն կա բանաստեղծությունում:
Հպարտության, սիրո, անհանգստության։
Առաջադրանքներ.
- Բացատրիր հետևյալ փոխաբերությունները.
ա/ ոչ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին:
Երբ խաղաղություն լինի մարդիկ կաշխատեն և գետնին արյան տեղը իրենց քրտինքը կլինի։—
բ/ Ամեն աստղե ցող կայլակի
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի
գ/ Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդին
Ցորենը տրորված չլինի զինվորի կամ տանկի հետքով, այլ քաղված լինի գերանդիով։
դ/ Ծաղկի մեղրը փեթակներուն,
Հորդի գինին բաժակներուն
Փեթակներում միշտ մեղր լինի, իսկ տներում գինով լի բաժակներով կանաց ասեն։—
Առանձնացրու մաղթանքները. դրանցից ո՞րն ես համարում ամենակարևորը. պատճառաբանիր ընտրությունդ:
Ոչ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին:
Այս մաղթանքով մենք հասկանում ենք որ պատերազմը պետք է չլինի։
Հայկ Վաղոյան 